Ekonomiden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcımız Garo Paylan, Milletvekillerimiz Serpil Kemalbay, Necdet İpekyüz, Erol Katırcıoğlu, 1100 TL olan emekli bayram ikramiyelerinin 2000 TL'ye çıkarılması için TBMM Başkanlığına verdiği kanun teklifi:
GENEL GEREKÇE
2018 Nisan ayında alınan kararla, Mayıs 2018’deki bayram itibariyle, emeklilere 1.000 TL bayram ikramiyesi ödenmesi uygulaması başlamıştır. Bu ilk uygulamanın ardından, yurttaşın geçim sıkıntısı, enflasyon, temel tüketim ürünlerine gelen zamlar, alım gücünün düşmesi ve dolayısıyla yoksulluk ve açlık sınırının yükselmesi gözetilmeksizin yıllarca bayram ikramiyesi ödenme miktarı artmamış ve 1.000 TL sınırında takılı kalmıştır. Bu bayram öncesi alınan kararla, sözde enflasyon etkisi düşünülerek, miktar arttırılmış ancak TÜİK’in manipüle edilmiş verilerine göre dahi yüzde 55 olan 3 yıllık enflasyon farkı ne yazık ki bayram ikramiyelerine yansıtılmamış, bu artış sadece yüzde 10 ile sınırlı kalmıştır.
Son 3 yıl içerisinde, Türkiye ekonomisinin en temel problemlerinden birisi olan enflasyonda ciddi artışlar söz konusu olmuş, bazı temel gıda ürünlerinde yüzde yüzün üzerinde artışlar gerçekleşmiştir. Her ne kadar resmi sayılar enflasyonu yüzde 16-17 bandında açıklasa da reel enflasyon yüzde 30-40 bandında gerçekleşmiştir. Son üç yılda; temel tüketim kalemleri arasında yer alan elektrik yüzde 97, doğalgaz yüzde 93; ayçiçek yağı yüzde 108, mercimek yüzde 94, salça ise yüzde 82 zamlanmıştır.
Son dönemlerde devlette artan kaynak ihtiyacı yeni vergi ve zamlar aracılığıyla yoksul olan çoğunluğun sırtına bindirilmiş, bu süreçte ekonomideki kötü gidişatı durdurmak için gerekli olan kaynak ihtiyacını karşılamak adına hem yeni vergiler tahsis edilmiş hem de bazı vergi oranları artırılmıştır.
Enflasyon ve zamların gelir artışıyla desteklenmemesi sonucunda halkın alım gücü düşmüş, yoksulluk yaygınlaşmış ve derinleşmiştir. 2.865 TL olarak açıklanan Açlık Sınırı verileri, 2.825 TL olan asgari ücreti aşmış; Yoksulluk Sınırı ise 9.219 TL’yi bulmuştur.
Temmuz 2018’de, Türkiye’de istihdam edilen kişi sayısı 28.738 milyon iken bu sayı Nisan 2021’de, 28.083 milyon kişiye düşmüş, istihdamdaki kayıp 655 bin olmuştur. TÜİK işsiz sayısını sadece 4,1 milyon olarak açıklasa da sivil toplum kuruluşları tarafından yapılan araştırmalar, Türkiye’de ortalama işsiz sayısının en az 10 milyon olduğunu göstermektedir. Yine genç işsizliği bu tarih aralığında yüzde 15,4’ten yüzde 27,4’e çıkmıştır.
Dünyada en iyi ve kötü emeklilik şartlarını sağlayan ülkelerin değerlendirildiği Küresel Emeklilik Endeksi 2020 Raporu’na göre Türkiye, 44 ülke içinde 42. sırada yani sondan 3. sırada yer almaktadır. Bu veri, Türkiyeli emeklilerin yaşam koşullarını karşılaştırmalı görme şansı da sunmaktadır. Geniş tanımlı işsizliğin, genç işsizliğinin ve çalışan yoksulluğunun böylesine derinleştiği ve sosyal devlet olmanın gereğinin yerine getirilmediği mevcut koşullarda emekliler, işsiz çocuklarının, torunlarının ve hatta çalışan ama geçinemeyen çocuklarının geçimlerine de destek olmaktadır. Açıktır ki toplumun her kesimde yaygınlaşan ve derinleşen yoksulluk, geçim sıkıntısı çeken emeklilerin de durumlarını eskisinden daha da müşkül hale getirmiştir.
Kanun teklifimizle, yukarıda bahsi geçen zorlu ekonomik koşullar altında ezilen emeklilere verilen bayram ikramiyesinin 2000 TL’ye çıkarılmasını ve emeklilerden dahi zor koşullarda yaşam mücadelesi veren, halk arasında “yaşlılık aylığı” olarak bilinen aylık ödemeyi alan yurttaşlarımızın bayram ikramiyesinden faydalanmasını amaçlamaktayız.
5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun ek 18 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “yapılanlara,” ibaresi “yapılanlar” ile 2022 sayılı Kanunun 1 inci maddesi kapsamında aylık alanlara,” şeklinde ve “1.100’er” ibaresi “2.000’er” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
Kanun teklifini buradan indirebilirsiniz.
Basın özetini buradan indirebilirsiniz.
8 Temmuz 2021