Cejna Zimanê Kurdî Pîroz be… Kürt Dil Bayramını kutluyoruz…

Cejna Zimanê Kurdî Pîroz be…

Di 15ê Gulana 1932an de bi pêşengiya Celadet Alî Bedirxan, li paytexta Sûriyeyê, li Şamê Kovara Hawarê dest bi weşanê kir. Zimanê kurdî, di vê werçerxa tarîxî de, bi tîpên latînî hate xwendin û nivîsandin. 

Zimanê kurdî di dirêjahiya dîrokê de her û her rastî polîtîkayên qedexekirinê û zextan hatiye. Kovara Hawarê di geşedan û pêşveçûna zimanê kurdî de roleke tarîxî lîstiye. Lewre roja destpêka weşana kovarê wek Cejna Zimanê Kurdî tê pîrozkirin. Di qonaxa Kovara Hawarê de gelek edîb û şa’ir û lêkolerên zimanê kurdî xwe perwerde kirin. Kovara Hawarê ji sala 1932an heta 1943an 57 hejmar çap bû, jê 23 hejmarên pêşîn bi alfabeya latînî û erebî, hejmarên din jî bi alfabeya latînî derçû. 

Em di roja Cejna Zimanê Kurdî careke din daxwaza perwerdeya zimanê dayikê dikin. Ji bo ku perwerdeya zimanê dayikê were dayîn, em dubare daxwaz dikin ku xala 42emîn a Makeqanûnê were guhertin. Di wan peymanên navneteweyî yên ku Tirkiyeyê jî îmze kiriye de, mafê perwerdeya zimanê dayikê hatiye misogerkirin. Em careke din vê rastiyê aşkera dikin. 

Aşkera ye ku parastin û pêşvebirina ziman û edebiyat û çanda kurdî, bi tenê ne ji bo gelê kurd, her wekî din, ji bo tevahiya civakê rengînî û dewlemendî ye. 

Qeyûmên ku li şaredariyan hatin tayînkirin û KHKyên ku ji aliyê Hikûmetê ve hatin derxistin hemû kar û bizavên rojname, kovar, kanalên TVê, malper, saziyên jinan, Enstîtuya Kurdî û qursên zimanê kurdî têk birin. Di heyameke wiha de, xwedîderketina Cejna Zimanê Kurdî, berpirsyariya wê gelek girîng e. 

Em, di roja Cejna Zimanê Kurdî de, hemû kedkar û xemxwerên zimanê kurdî yên ku gelê kurd û zimanê kurdî ji komkujî, asîmîlasyon, red û înkarê parastine, bi rêzdarî silav dikin, Cejna Zimanê Kurdî pîroz dikin.  

Partiya Demokratîk a Gelan
Lijneya Rêvebirina Navendî
15 Gulan 2017  

 

Kürt Dil Bayramı'nı kutluyoruz…

15 Mayıs 1932’de Celadet Alî Berdirxan öncülüğünde Suriye’nin başkenti Şam’da yayımlanan Hawar Dergisi, Kürtçe’nin Latin harfleri ile kullanılması açısından tarihi bir öneme sahiptir.

Tarihi boyunca baskı ve yasaklamalara maruz bırakılan Kürtçe'ye katkıları nedeniyle Hawar Dergisi'nin kuruluşu Kürt Dil Bayramı olarak kutlanmaktadır. Önemli Kürt edebiyatçıların yetişmesini sağlayan Hawar’ın ilk 23 sayısı Latin ve Arap alfabesiyle, sonraki sayıları sadece Latin alfabesiyle olmak üzere 1943 yılına kadar toplamda 57 sayı olarak yayımlanmıştır. 

Kürt Dil Bayramı’nda bir kez daha anadilinde eğitim taleplerimizi dile getiriyoruz. Anadilinde eğitimden yoksun olanların, anadillerinde eğitim alabilmeleri için Anayasa’nın 42’nci Maddesi’nde değişiklik talebimizi bir kez daha vurguluyoruz. Türkiye’nin imzalamış olduğu uluslararası anlaşmaların, en temel insan haklarından olan anadilinde eğitimin önündeki engellerin kaldırılmasını öngördüğünü bir kez daha hatırlatıyoruz. 

Şu çok açık ki, Kürt dilinin, edebiyatının ve kültürünün korunması ve geliştirilmesi sadece Kürt halkı için değil toplumun tamamı için büyük bir zenginliktir. 

Seçilmiş belediyelere atanan kayyumların ve iktidarın çıkardığı KHK'lerin Kürtçe çalışma ve yayın yapan gazete, dergi, TV, internet sitesi, kadın kurumları, Kürt Enstitüsü ve özel kursları kapattığı ve yasakladığı bir dönemde, Kürt Dil Bayramına sahip çıkmak ve gereklerini yapmak olağanüstü önemdedir. 

Bizler, Kürt halkının ve yüzyıllardır yaşadığı katliam, asimilasyon, red ve inkar politikalarına karşılık her dönem büyük emeklerle anadili Kürtçe’yi yaşatan ve geliştiren herkesi saygıyla selamlıyor, Kürt Dil Bayramı'nı kutluyoruz.  

Halkların Demokratik Partisi
Merkez Yürütme Kurulu
15 Mayıs 2017