Tarım Komisyonu Sözcümüz Rıdvan Turan'ın açıklaması:
İthalat politikalarından kaynaklı olarak tarımsal üretimin can damarları olan gübre, mazot ve diğer maddeler gibi temel girdi fiyatları kur artışıyla birlikte yükselmektedir. Ancak tarımsal girdi fiyatlarında yaşanan artışa karşılık, döviz fiyatlarındaki düşüşe rağmen, fiyatlar düşmemektedir. Özellikle gübre fiyatları ele alındığında bu durum çok daha çarpıcı ve can yakıcı bir hale gelmektedir.
Dolar 8,50 TL olduğunda azotlu gübrenin fiyatı 2 bin 400 lirayken, Dolar 7,40 TL seviyelerine inmesine rağmen, gübre fiyatları düşmemiş aksine azotlu gübrenin fiyatı ton başına 3 bin liranın üzerine çıkmıştır. Dolayısıyla fiyatlar zamlı rakamlarda kalmaya devam etmektedir.
Diğer yandan gübre fiyatları son 1 yılda yüzde 90'a yakın artmıştır. Çiftçinin en çok kullandığı 5 gübre çeşidinde son 1 yıldaki fiyat artışları yüzde 53 ile yüzde 87 arasında gerçekleşmiştir. 20 Ocak 2020 tarihinde 1,650 TL/ton seviyesindeki ÜRE gübresi, 21 Ocak 2021 itibariyle yüzde 82 artarak bugün 3 bin lira düzeyine çıkmıştır. Gübre fiyatlarındaki bu olağanüstü artış üreticileri endişelendirmektedir.
Toplam gübre ticaretinin yüzde 30’unu gerçekleştiren Tarım Kredi Kooperatifleri bu duruma müdahale etmemekte ve bu da gıda enflasyonuna neden olmaktadır. Gıda enflasyonu karşısında hem üreticiler hem de tüketiciler doğrudan etkilenerek mağdur olmaktadırlar. Türkiye, gıda enflasyonu karşısında ürünlerin ihracatına kısıtlama getirilmesi veya tarımsal ürün ithalatının önünü açarak palyatif çözümler üretmekten vazgeçmelidir.
Tarımı uluslararası sermayenin egemenliğine terk eden tüm politikalara karşı, özelleştirilen, görev tanımı değiştirilen ya da kapatılan tarımsal KİT’ler başta olmak üzere kredi, girdi ve fiyat desteği sağlayan kurumlar, kâr odaklı değil kamusal fayda mantığıyla kamulaştırılarak ilaçta, gübrede ve tohumda dışa bağımlılık ortadan kaldırılmalıdır.
AKP’nin çiftçiyi uluslararası sermayenin egemenliğine terk eden, yalnızlaştıran tüm politikalarına karşı ilaçta, gübrede ve tohumda dışa bağımlılık ortadan kaldırılmalıdır. Bu nedenle, acil olarak, ithalat politikalardan vazgeçilmelidir.
Hükümet, son 1 yılda yüzde 90’a yakın fiyat artışıyla gündeme gelen, başta gübre olmak üzere, tüm girdilerde döviz kuru dalgalanmalarına karşı üreticiyi koruyan ve piyasayı düzenleyen kurumları yeniden işlevli hale getirmeli, girdi fiyatlarının düşürülmesi ve üretimdeki verimliliğin arttırılması için acil önlem almalıdır.
Rıdvan Turan
Tarım Komisyonu Sözcüsü
30 Ocak 2021