Êzidî Dernekleri Federasyonu üyeleri, HDP milletvekilleri Ayla Akat Ata, İbrahim Ayhan, Erol Dora ve Emine Ayna ile Van Bağımsız Milletvekili Kemal Aktaş, Êzidîlerin yaşadıkları sorunlara ilişkin Meclis önünde basın açıklaması yaptı. Êzidî Dernekleri Federasyonu adına açıklama yapan Edip Erkiş, Êzidîliğin, Anadolu ve Mezopotamya coğrafyasının en kadim inançlardan birisi olarak bilindiğini belirterek, "Tek tanrıya inanan bu insanlar yüzyıllarca katliam, sürgün ve ötekileştirilmeye rağmen bu coğrafyada yaşadılar. Her şeye rağmen bu coğrafyada ibadetlerini yerine getirdiler, inançlarının gereğini yerine getirdiler. Anadilleri ve ibadet dilleri olan Kürtçeyi kullandılar" dedi.

Dünyada nüfusları 1 milyonu bulmasına rağmen önce 1. Dünya Savaşı döneminde Êzidîlerin arasına tellerle sınır çekildiğini belirten Erkiş, "Bir kısmı bugün bildiğimiz Federal Kürdistan Bölgesi'nde, bir kısmı Rojava tarafında, bir kısmı ise Türkiye'de kaldı. Osmanlı döneminde göç ettirilenler ile Cumhuriyetin kuruluşundan itibaren Kafkasya'ya sürgün edilen Êzidîlerin sayıları on binlercedir" diye konuştu.

Türkiye'de kalan Êzidîlerin özellikle 1980 darbesi sonrası büyük baskı ve zulümlere uğradığını belirten Erkiş, şunları söyledi: "Birincisi Türk, ikincisi ise Müslüman olmadıkları için her zulüm reva görüldü. Çünkü Türk ve Müslüman olmayanların bu coğrafyada yaşam hakları yoktu. Bunun üzerine hemen hemen herkes kaçma yollarını aradı. Avrupa, özellikle de Almanya onların ulaşmak istedikleri ülke oldu. Sayıları yüzlerle ifade edilen ve her şeye rağmen topraklarını terk etmeyen istemeyenlere, Kürt kardeşlerinin baskıları eklendi. Türkiye'de başlatılan barış süreci ile birlikte, Êzidîler arasında da tekrar topraklarına, köylerine geri dönebilecekleri umudu arttı. Oysa geri dönmelerinin o kadar da rahat olmadığı kısa sürede anlaşıldı. Köylerinin büyük bir çoğunluğu adeta işgal altında. Yörede gerek dost olarak bildikleri gerekse de kaba kuvvetle köylerine girenler bugün dönüşlerinin önündeki en büyük engel."

Erkiş, topraklarına geri dönmek isteyen Êzidîlerin sorunlarının çözülmesi için şu önerilerde bulundu: "Dönüş yapmak isteyenlerin can ve mal güvenliğinin sağlanması. Yurtlarından göç etmek zorunda bırakılan Êzidîler kendi köylerine, topraklarına dönebilmeli. İşgal edilmiş köyler gerçek sahiplerine geri verilmeli. Zorla ve bin bir hile ile Êzidî köylerine yerleşenler çıkarılmalı. Geri dönenlere çeşitli kolaylıklar ve olanaklar sağlanmalı. Vatandaşlıktan çıkarılanlar tekrar vatandaş olabilmeli. Êzidî dinin resmen tanınması ve anayasal korunma altına alınması. İbadetlerini özgürce yapabilmelerinin güvencisinin sağlanması. İbadet dilleri Kürtçenin eğitilip öğretilmesi, zorunlu din dersleri yerine kendi dini eğitimlerini almaları. Ayrımcılığın olmaması için nüfus cüzdanından din hanesi kaldırılmalı. Êzidîlerin kendilerini tanıtmaları için imkanların oluşturulması."

Erkiş'in ardından konuşan HDP milletvekilleri Dora ve Ata da, geri dönüş hazırlığı içinde olan Êzidîlerin can güvenliğinin sağlanmasının ve dönüşleri için anayasal güvence oluşmasının hükümetin sorumluluğu altında olduğunu belirtti.

Ata Meclis'ten araştırma istemişti

HDP Batman Milletvekili Ayla Akat Ata, önceki hafta Êzidîlik inancına mensup kişilerin kültürlerinin ve kimliklerinin korunması, tarih boyunca uğradıkları zulmün son bularak mağduriyetlerinin giderilmesi ve haklarının iade edilmesi amacıyla Meclis Araştırması açılmasını istemişti.

30.04.2014