Grup Başkanvekillerimiz Meral Danış Beştaş ve Saruhan Oluç, Mardin Büyükşehir Belediyesine kayyım olarak atanan Mustafa Yaman hakkında "müfettiş raporları ile tespit edilen yolsuzluk ve usulsüzlüklere rağmen İçişleri Bakanlığı tarafından soruşturma izni verilmemesine ilişkin" TBMM Başkanlığına önerge verdi. Söz konusu dönemde yaşanan kamu zararlarının ve tahribatların ortaya çıkarılması için Meclis araştırması açılması istenen önergede şu ifade yer aldı:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
2019 Mahalli İdareler Seçiminin ardından Mardin’de halkın % 50’sinden fazlasının desteğini alarak seçilen HDP yönetiminin yerine, halkın tercihleri yok sayılarak, sandık adaleti çiğnenerek ve halkın iradesi gasp edilerek kayyım atanmıştır. Bu uygulama ile yurttaşların seçme ve seçilme hakları aleni bir şekilde ortadan kaldırılmıştır. Mardin Büyükşehir Belediyesine kayyım olarak atanan Mustafa Yaman döneminde yaşanan yolsuzluklar ve usulsüzlükler İçişleri Bakanlığı tarafından görevlendirilen müfettişler tarafından raporlaştırılmış ve yargı tarafından belediyede görev alan müdürler de dahil çeşitli kişiler hakkında gözaltı ve tutuklama kararı verilmiş, davalar açılmıştır. Ancak bugüne kadar merkeze çekilen Mustafa Yaman hakkında soruşturma izni İçişleri Bakanlığı tarafından verilmemiştir. Mardin Büyükşehir Belediyesinde yaşanan bu gelişmelerden dolayı oluşan kamu zararının ve tahribatların araştırılarak tespit edilmesi, yolsuzluk ve usulsüz harcamalarda bahsi geçen kişiler hakkında yasal süreçlerin neden işletilmediğinin anlaşılması ve bu tür durumları önleyici tedbirlerin alınması amacıyla Anayasa’nın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca, bir Meclis araştırması açılması için gereğini arz ederiz.
GEREKÇE
31 Mart 2019 Mahalli İdareler Seçiminin ardından, henüz 4 ay dahi geçmemişken halk iradesi yok sayılarak, HDP’li 48 belediyeye kayyım atanmıştır. Kayyım atanan 48 belediye; yolsuzlukların, talanın, hırsızlıkların, tahribatların, kayırmacılığın ve usulsüzlüklerin merkezi haline getirilmiştir. Yapılan yolsuzluk ve usulsüzlüklerin önemli bir kısmı Sayıştay raporlarına bir kısmı da soruşturmalara yansımıştır.
Söz konusu yolsuzluk ve usulsüzlüklerin yaşandığı belediyelerin başında ise Mardin Büyükşehir Belediyesi’nin geldiği Sayıştay raporları tarafından belgelenmiştir. Vali Mustafa Yaman, 2016-2019 yılları arasında 2 kez üstüste kayyım olarak atandığı Mardin Büyükşehir Belediyesi’ni ilk günden itibaren talanın merkezi haline getirmiştir. Mustafa Yaman döneminde yapılan onlarca ihalede usulsüzlük tespit eden mülkiye müfettişleri, belediyenin kayyım yönetimine girdiği 16 Kasım 2016 ile 1 Haziran 2020 tarihleri arasındaki özel kalem hesabından “Temsil, Ağırlama ve Tören Giderleri” adı altında 11 milyon 481 bin 581 TL değerinde harcama yapıldığını tespit etmiştir.
Müfettiş incelemelerine göre, 1 Ocak 2017 ile 20 Haziran 2017 tarihleri arasında özel kalemden 7 milyon 575 bin 771 TL değerinde yemek harcamalarının yapıldığı; konaklama harcamalarına dair, yaklaşık 122 bin ve 200 bin TL’lik yemek faturası kesilen iki firmanın aslında olmadığı ve sahte isimle kurulduğu tespit edilmiştir. Hayatını kaybeden Derik Kaymakamı Muhammed Fatih Safitürk adına açılan okulun açılışı için 400 kişi kapasiteli Erdoba Elegance (Ramada) Otel’de 1271 kişinin konaklatılmasına dair kesilen faturaları inceleyen müfettişler, harcamaların “çok abartılı” olduğu, yemek verilen firmaların kapasitelerinin belirtilen sayıda kişi için elverişli olmadığı, faturalarda bahsi geçen bazı firmaların belirtilen adreste “hiçbir zaman faaliyette olmadığı” tespitine yer verilirken, faturaların “gerçeğe aykırı düzenlendiği” ve 11-12 Kasım 2017’de belirtilen kişilerin konakladıklarına dair bir bilginin olmadığı, faturaların “gerçeğe aykırı düzenlendiği” sonucuna ulaşmıştır.
Tespitlerde aralarında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da olduğu AKP’li bakan ve bürokratların katıldığı 64 programda belediye kasasından yaklaşık 2 milyon 500 bin TL değerinde araç kiralaması yapıldığı, birçok aracın sadece plaka ve ruhsat bilgilerinin alınarak “gerçekte Mardin Büyükşehir Belediyesine kiralık olarak verilmediği”, kayıtlarda yer alan 132 araçtan 80’inin Mardin il sınırlarına hiç girmediği tespit edilirken, aynı araçların hem belediyeye hem de belediyeye bağlı Kent A.Ş.’ye kiralanmış gibi gösterilerek, milyonlarca lira fazla ödeme yapıldığı kaydedilmiştir.
Yapılar diğer bir tespit ise hediyelik eşyalarla ilgili olmuştur. Mardin Büyükşehir Belediyesi Özel Kalem Müdürlüğü hesabından farklı tarihlerde Mardin’e gelen bakanlar ile AKP’li bürokratlara alınan 583 bin 418 TL değerindeki hediye alımlarını içeren harcamalar bu bölümde yer almıştır. Müfettişler yaptıkları tespitlerde hediyelerin alındığını, ancak belediye kayıtlarında yer almasına rağmen alımların kimler için yapıldığına dair tutanak olmadığı iddiasında bulunmuştur. Belediye kayıtlarına göre; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a 136 bin 946 TL, Süleyman Soylu’ya 64 bin 647 TL, Mehmet Özhaseki’ye 16 bin 55 TL, Veysel Eroğlu’na 74 bin 886 TL ve Osman Aşkın Bak’a 83 bin 207 TL değerinde hediyeler alınmıştır.
Kayyım yönetimindeki Mardin Büyükşehir Belediyesi'nde müfettişler, çok sayıda üst yönetici hakkında usulsüzlük ve yolsuzluk nedeniyle suç duyurusunda bulunmuştur. Belediyede daire başkanları görevden alınmıştır. Karıştığı usulsüzlükler belgelenen Kent AŞ. Yönetim Kurulu Başkanvekili Zeyni Teker ve Kırsal Yollar Daire Başkanı Sinan Yıldırım, Mali Hizmetler Daire Başkanı Adnan Kaya ile Destek Hizmetler Daire Başkanı İbrahim Erkan görevlerinden alınmıştır. Usulsüzlük, yolsuzluk, ihaleye fesat karıştırma, rüşvet, kayırma ve benzeri birçok işlemle gündeme gelen Çevre Koruma Daire Başkanı Füsun Karaboğa, İtfaiye Daire Başkanı Hadi Çomaktekin ile Kadın ve Gençlik Hizmetleri Daire Başkanı Mehtap Bingül de görevlerinden alınmıştır.
Yaman’ın görevden alınarak merkeze çekilmesiyle birlikte belediyede mülkiye müfettişleri tarafından yapılan incelemeler sonucunda birçok soruşturma ve dava açılmıştır. Mardin Büyükşehir Belediyesi’nde ortaya çıkan bulgu, belge ve kayyım pratiklerine bakıldığında, Türkiye tarihinin en büyük şehir soygunlarından biri ile karşı karşıya kalındığı görülmektedir. Şehrin adeta satılığa çıkarıldığı, mezarlığın dahi imara açıldığı, yolsuzluğun sıradan günlük bir iş haline geldiği, fuhuş şebekesinin belediyede kurulduğu ve sadece belediyeye ait değil, şehrin tümüne dair ne varsa yerle bir edilip paraya dönüştürülerek rüşvet ve gelir olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır.
Müfettişlerin tespitlerine göre ihaleler usulsüz yapılmış; yapılmayan işlere ödemeler yapılmış; alınmayan malzemeler alınmış yapılmayan yollar yapılmış gibi gösterilmiş; daha önce var olan binalar yeni yapılmış gibi gösterilirken, firmalara fazladan ödemeler yapılmış.
Yüz milyonlarca liralık ihale, yolsuzluk, rüşvet ve imar usulsüzlüklerine ek olarak müfettiş incelemelerinde bugüne kadar kamuoyuna yansımamış onlarca usulsüzlüğe de rastlanmıştır.
Mustafa Yaman döneminde Mardin Büyükşehir Belediyesinde yaşanılan rüşvet, ihaleye fesat karıştırma, yolsuzluk ve usulsüzlüklerin etkin bir şekilde araştırılması ve Mustafa Yaman’ın kimlerden destek aldığının açığa çıkarılması için Meclis araştırması açılması elzemdir.
18 Kasım 2021