HDP İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel; 3. Havalimanı, 3. Köprü ve Kanal İstanbul projelerine ilişkin araştırma önergesi verdi.

Tuncel, 3. Havalimanı, 3. Köprü ve Kanal İstanbul projelerinin yerel ekolojiye vereceği zararların ilgili sivil toplum kuruluşları, İstanbul’da yaşayanlar ve odalarla birlikte tekrardan bilimsel ve ayrıntılı bir şekilde ortaya konulması, bu tür mega projelerin kentleşmeye ve İstanbul’un tarihine vereceği zararının tespit edilmesi ve iklim krizini yönetebilecek ekoloji politikaları üretilmesi için görüşlerin alınması amacıyla araştırma önergesi verdi.

Tuncel'in verdiği önergenin gerekçesi şu şekilde;

"Türkiye’nin 14 milyon 160 bin kişinin yaşadığı, 26 Milyar TL bütçesi olan ve sermayenin, sanayinin büyük oranda yoğunlaştığı İstanbul kenti yaşanan iklim değişikliğinden en çok etkilenen kent. Son yıllarda yaşanan aşırı yağışlar İstanbul’un en merkezi semtlerinde sele dönüşmekte, birçok yeri su basmaktadır. Kuraklıkta ilk sırada gündeme gelen İstanbul’da suyun yakında biteceği ve iklim krizi derinleşirken hiçbir önlemin alınmadığı görülmektedir. Aksine iklim krizini yönetecek politika ve tasarımlar geliştirmek yerine daha da derinleştiren, ranta dayalı mega projeler üretilmektedir. İstanbulluların hakkında en az bilgiye sahip oldukları Kanal İstanbul projesi yerel ekolojiye ciddi zararlar verecek. Bu projelerin yerelde hava kirliliği yaratması, mikro klimayı etkilemesi, biyoçeşitliliğe zarar vermesi beklenmektedir.

3. Havalimanı projesi İstanbul’un kuzey ormanlarını içine alan Yeniköy-Akpınar köylerinde yapılması planlanmaktadır. 35 Milyar TL ile Cumhuriyet tarihinin en yüksek meblağlı 3. Havalimanı projesinin ihalesi 25 yıllık işletme hakkı kamu ihalelerini almada tekelleşmiş, hükümete yakın olan Limak-Kolin Cengiz-Mapa-Kalyon Ortak Girişim Grubu’na verildi. Üstelik devlet ihale şirketlerine kamu arsası, kıyı, orman, su kaynağı gibi kamu varlıklarını tahsis etme; üretilen hizmeti 25 yıl boyunca satın alma ve uluslararası bankalara garantör olarak birlikte borçlanma garantisi verdi. İhalelerden hemen sonra bölgede TOKİ ve KİPTAŞ inşaat şirketlerinin lüks konut projeleri hızla artarken, arazi fiyatları fahiş miktarlara yükseldi. Tek geçim kaynağı hayvancılık olan köylülerin arazisine ise ancak afet gibi acil durumlarda yapılabilecek kamulaştırma, kentsel dönüşüm adı altında köylülere dayatılarak tarım ve diğer arazileri apar topar kamulaştırıldı. Ekoloji alanında mücadele yürüten Kuzey Ormanları Savunması’nın raporuna göre, havalimanının pistinin çökme riski bahane edilerek Kemerburgaz’ın batısı ve Kilyos’un güneybatısındaki yetişkin ormanlarla kaplı arazinin altındaki uygun kaya dolgusu alanlarının yağmalanmasına karar verildi. Kuzey Ormanları Savunması’nın raporundaki bilgilere göre, Toplam 7650 hektarlık bir alanda kurulması planlanan ve yılda 150 milyon yolcu taşıyacağı iddia edilen 3. Havaalanının dünyanın en büyük havaalanlarından birisi olacağı söylenirken, dünyanın en büyük ve işlek havaalanı olan ABD Atlanta Havaalanı bile 1625 hektar üzerine kurulu olması çelişkiyi ortaya çıkarmaktadır. Dolayısıyla sadece havaalanı değil daha fazla alanı yağmalayarak lüks villalar, işletmeler ve rant hesaplanmaktadır.

3. Havalimanının ekolojiye vereceği zararın boyutu, henüz kestirilemeyen ve uzun vadede gerçekleşmesi olası sonuçları dışında bile oldukça fazla. Kuzey Ormanları Savunmasının verdiği bilgilere göre, yaklaşık 20 bin futbol sahası büyüklüğünde, üçte biri meşe ve kayın karışımı doğal orman bu projeyle yok olacak. 70 adet canlının yaşam alanı olan 70’i aşkın sulak alan, göl, gölet ve Alibeyköy barajını besleyen 3 dere, akarsu ve kuru dereler, Terkos gölü yok olma tehlikesi altında. İstanbul Çevre Mühendisleri Odası, bu proje ile 70 göletin denize karıştırıldığını ve 8 derenin kurutulduğunu belirterek ciddi bir su kriziyle karşı karşıya olduğumuza dair uyarıda bulunmakta. Uzmanlar, 3. Havalimanı ile yok edilecek 2,5 milyon ağaçla birlikte toprağın su tutma kapasitesinin düşecek olması su rezervlerini olumsuz etkileyecek. Kuzey ormanlarında, su havzalarının, kuş göç yollarının bulunduğu İstanbul için yaşamsal önemi olan düşey ekolojik koridorlarından biri olan Terkos-Haliç-Çekmece ekolojik koridoru yok olacak.

3. Havalimanı, 3. Köprü ve Kanal İstanbul projelerinin yerel ekolojiye vereceği zararların ilgili sivil toplum kuruluşları, İstanbul’da yaşayanlar ve odalarla birlikte bilimsel ve ayrıntılı bir şekilde ortaya konulması, bu tür mega projelerin kentleşmeye ve İstanbul’un tarihine vereceği zararının tespit edilmesi, iklim krizinin İstanbul ölçeğinde yaşanan etkilerini, özellikle de bu etkilerin kentin en dezavantajlı kesimlerde yaratacağı mağduriyetlerin ve iklim krizini yönetebilecek ekoloji politikaları üretilmesi için görüşlerin alınması amacıyla bir Meclis araştırma komisyonun kurulmasını önermekteyiz."

22.08.2014