Mardin Milletvekilimiz Gülser Yıldırım, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun yanıtlaması istemiyle farklı dillerin korunmasına için hükümet politikalarına ilişkin çokdilli soru önergesi verdi.
Yıldırım'ın önergesi şu şekilde;
"21 Şubat, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO) tarafından, 17 Kasım 1999’da "Uluslararası Anadil Günü” ilân edildi. O günden bu güne kutlanan 21 Şubat Dünya Anadil Gününün temel amacı çok dilliliğin savunusudur. Maalesef UNESCO üyesi olana Türkiye evrensel kriterlere ve dünya örneklerine ve Türkiye Halklarının taleplerine rağmen tek dil politikalarında hala ısrarcı davranmaktadır. Bu temelde AKP iktidarı kendinden önceki tekçi, inkarcı, asimilasyoncu ulus-devlet anlayışına dayalı resmi ideolojiyi devralmıştır. Bu politikalar sonucu Türkiye’de başta Kürtçe olmak üzere Gürcüce, Hemşince, Lazca, Pontusça, Süryanice, Domanice, Abazaca, Ermenice, Rumca, Arapça, Çeçence, Acemce, Mıhallemice, Pomakça gibi diller tehlike altındadır. UNESCO'nun yayımladığı rapora göre yakın bir zamanda Türkiye'de üç dil yok oldu, 18'i de tehlike altındadır.
AKP iktidarının topluma büyük reform olarak lanse ettiği düzenlemelerin hiçbiri Türkiye halklarının dillerinin tanınması, korunması ve geliştirilmesi için evrensel normlara uygun pozitif düzenlemeler değildir. Bu düzenlemeler halkların hak talepleri ve mücadelelerini ötelemek ve politik rant sağlamaya dönük post popülist düzenlemelerdir.
Bu coğrafyanın kadim halkları tarafından binlerce yıldır konuşulan Süryanice, Arapça, Çerkezce, Kürtçe, Türkçe, Lazca, Ermenice ve Hemşince dillerinde sorulmuş olan aynı sorudan oluşan bu önerge ile hükümetin Türkiye’deki farklı dillerin tanınması, korunması ve geliştirilmesine yönelik politikasının ne olduğunun anlaşılması amaçlanmaktadır."
Yıldırım önergesinde şu sorulara yer verdi:
1- Ax şultonutho monoy politiqi dilxun metul nutoro wşuşoto wmaqblonutho dleşone mşahlfe dab'Turkiya?
2- ا هي سياستكم الحكومية في مجال الاعتراف وتطوير اللغات المختلفة والحفاظ عليها في التركية
3- туркием шыпсэурэ бзэхэр ажъгъэдэным фэщкъ, жъгъэгъунэу жъгъэбэгъоным фэщкъ сыды фэдэ гъогу шъурик1он рары? (turkiyem şıpsewure bzexer yajüğedenım feşkg, jüğeğunew jüğebeğonım feşkg sıdı fede ğogu şüırik1on rarı?)
4- Ji bo kû li Tirkiyê zimanên ji hev cûda bên nasîn, bên parastin û pêşvebiçin polîtikayên hukûmeta we çi ne?
5- Türkiye’de farklı dillerin tanınması, korunup geliştirilmesi için hükümet politikalarınız nelerdir?
6- Turkıye na on çkva do çkva nenapeşi oçinu, oşinaxu do omçxwanu şeni hukumethuri politikapetkvani muperepe on?
7- Ի՞նչ է ձեր կառավարութեան քաղաքական մեթոտները՝ Թուրքիոյ մէջ զանազան լեզուներուն ճանչցուելուն, պաշտպանութեան և զարգացման մասին։
8- Turkiye'is uriş uriş lizunerun cançevuşin, bahvuşin u soytsenevuşin hama hukumati politikanered inçer in?
26.02.2015